Een vervelende, stekende pijn in tepels of borst bij de moeder. Of de baby die, nadat hij eerst altijd tevreden en rustig aan de borst was, opeens huilerig en onrustig is. Dit kunnen aanwijzingen zijn voor spruw. In dit artikel lees je meer over dit vervelende en hardnekkige verschijnsel.
Spruw is een schimmelinfectie, veroorzaakt door de candida albicans. Dit is een schimmel die samenleeft met allerlei andere onschuldige organismen in het lichaam. Onder andere na het gebruik van antibiotica (bijvoorbeeld bij een borstontsteking) krijgt deze schimmel de kans zich ongehinderd in het lichaam te verspreiden. Zo kunnen borst- en tepelpijn, maar ook een vaginale schimmelinfectie worden veroorzaakt. De candida kan zich verspreiden van de ene plaats in het lichaam naar de andere; van persoon naar persoon (ook van iemand die geen symptomen heeft, naar iemand die er wèl last van krijgt); en van mensen naar dingen (en omgekeerd).
Als na verloop van tijd de tepels pijnlijk worden, is het van belang te kijken naar de manier waarop de baby aan de borst ligt: het hoofdje, de schouders en de heupen moeten in één lijn liggen. En de baby ligt met zijn buikje tegen de buik van de moeder.
Ook is het belangrijk te letten op de manier waarop de baby van de borst genomen wordt: eerst moet het vacuüm worden verbroken.
Ten derde kan een voeding overslaan pijn veroorzaken. De borsten raken dan overvol, waardoor de baby minder makkelijk de borst in de mond kan houden.
Verder kan een oudere baby die tandjes krijgt (het speeksel wordt dan een beetje zuur), of met vast voedsel begint, bij de moeder een allergische reactie veroorzaken. Ook eczeem is een mogelijke oorzaak.
Wanneer dit alles echter niet van toepassing is en de moeder heeft last van een brandende, stekende pijn in borst of tepel gedurende de gehele voeding of jeukerige of schilferige tepels (soms zijn de tepels ook wat glanzend rozerood), dan is het raadzaam de huisarts een middel tegen candida te vragen en zichzelf èn de baby te behandelen.
Het is mogelijk dat de moeder zelf (nog) nergens last van heeft, maar dat bij de baby witte vlekjes in het mondje zichtbaar zijn, die niet gemakkelijk weg te vegen zijn. Als je dit ziet, is het duidelijk dat je te maken hebt met spruw. Maar heel vaak zijn de symptomen niet zo eenduidig.
Het kan bijvoorbeeld opvallen, dat zijn speeksel wat glanzend is, vooral aan de binnenkant van de lippen. Soms is de baby onrustig aan de borst, trekt aan de tepel, maakt klakkende drinkgeluiden of hij laat veel winden.
Als je baby last heeft van een hardnekkige luieruitslag, dan kan dat ook wijzen op een schimmelinfectie. Ook hier is een bezoek aan de huisarts en gelijktijdige behandeling van baby èn moeder op zijn plaats.
Vaak is een combinatie van onderstaande maatregelen èn behandeling met medicijnen de manier om de schimmel de baas te worden.
Wanneer bovenstaande maatregelen worden gecombineerd met medicijnen, zal de behandeling waarschijnlijk een beter resultaat opleveren.
Wanneer candida niet overgaat of steeds terugkomt, dan is het zeer waarschijnlijk dat ook andere familieleden met de schimmel besmet zijn. Het is dan zaak ze bij de behandeling te betrekken en aan dezelfde hygiënediscipline te onderwerpen.
Het belangrijkste is: de moed niet te verliezen en steun te zoeken bij ervaren borstvoedende moeders, bijvoorbeeld op een LLL-bijeenkomst of op internet.