Wat is voeden op verzoek?

Borstvoeding werkt volgens een systeem van vraag en aanbod. Door je baby op verzoek te voeden, zal de melkproductie worden aangepast aan de behoeften van je baby. Maar wat is voeden op verzoek?

Veel kleine voedingen

Voeden op verzoek betekent: kijken naar je kind. Een pasgeboren baby die zijn buikje rond heeft gedronken zal gemiddeld na twee tot drie uur weer honger krijgen. In totaal drinkt hij dus al snel acht tot twaalf voedingen per dag, en vaak nog wat meer.

Geen enkel schema of rooster kan je echter vertellen hoe vaak je je baby precies moet voeden, of hoe laat hij honger heeft. Laat je leiden door je kind: door goed op hem te letten leer je zijn signalen steeds beter kennen.

Hongersignalen

Voor een goede melkproductie is het belangrijk je baby bij de eerste hongersignalen direct de borst te geven. Je baby kan deze signalen laten zien als hij wakker is, maar ook als hij in een actieve/lichte slaap is. Als je hem op zo’n moment de borst aanbiedt, is er een goede kans dat hij graag wil drinken. Vroege hongersignalen zijn:

• zuigbewegingen met de lipjes;
• sabbelen op vingers of vuistje;
• bewegen van armen en benen;
• hoofdje draaien of zoeken met het mondje;
• mondje gaat open als de lipjes worden aangeraakt;
• zuigen op duim of fopspeen.

Huilen is een noodsignaal van een baby. Het is het uiterste hongersignaal dat hij kan geven. Het lukt vaak niet om een huilende baby goed te laten aanhappen aan de borst. Huilt je baby, probeer hem dan eerst te kalmeren voor je hem voedt.

Voedingsritme

Een gezonde baby die een goede drinktechniek heeft en zijn eigen groeicurve volgt, zal een voedingsritme vinden dat goed bij hem past, als je als moeder consequent reageert op zijn hongersignalen. Het is heel normaal dat het voedingsritme van dag tot dag verschilt. Net als veel volwassenen hebben baby’s niet altijd evenveel trek. Soms heeft je kind misschien genoeg aan een paar slokken, een andere keer zal hij zijn buik helemaal rond willen drinken.

Dicht bij elkaar

Sommige baby’s melden zich duidelijk als ze graag willen drinken, andere geven subtielere signalen of hebben wat meer stimulans nodig. Om de hongersignalen van je kind te leren herkennen, helpt het om veel bij elkaar in de buurt te zijn. Je nabijheid, je geur, je geluiden, je bewegingen en je ademhaling zullen hem stimuleren om duidelijke signalen te geven. Een draagdoek kan een hulpmiddel zijn om je baby dichtbij je te hebben en tegelijk je handen (enigszins) vrij te hebben voor andere dingen.

Fopspeen vermijden

Als je baby regelmatig op een fopspeen zuigt, kan dat een negatief effect hebben op je melkproductie. Hij heeft zijn zuigbehoefte dan al gedeeltelijk bevredigd en kan daardoor minder vaak om een voeding vragen. Daardoor wordt de tijd tussen twee voedingen onbedoeld opgerekt. Op die manier kan het systeem van vraag en aanbod verstoord raken.

Nachten

De eerste maanden heeft je baby één of meer nachtvoedingen echt nodig. Nachtvoedingen zijn ook  belangrijk voor de melkproductie. Een baby slaapt gewoonlijk niet langer dan vier tot vijf uur aaneengesloten. Sommige baby’s komen nog wat vaker voor een voeding, andere baby’s slapen na enkele maanden misschien zes tot zeven uur achtereen.

Door met je baby in dezelfde kamer te slapen (rooming-in of bedding-in) bouwen jij en je baby een harmonieuze slaapcyclus op. Als je baby in lichte slaap is en behoefte heeft aan een voeding, ben jij ook in lichte slaap. Zo kun je ook ‘s nachts goed op zijn verzoek reageren. Na de voeding slapen jullie vaak allebei gemakkelijk weer in, mede onder invloed van de borstvoedingshormonen.

Snelle of langzame groei?

Een snelle gewichtstoename in de eerste maanden is normaal voor een volledig borstgevoede baby. Na de eerste maanden neemt de groei gewoonlijk wat af. Zo lang je baby uitsluitend borstvoeding krijgt en een tevreden indruk maakt, kan hij eigenlijk niet te snel groeien. Je zult hem niet zomaar overvoeden.

De WHO-groeistandaarden laten zien wat een normaal groeipatroon is voor borstgevoede baby’s. Om de groei van je baby te beoordelen, kun je zijn gewicht intekenen op de WHO-groeicurve. Als je baby de lijn volgt die past bij zijn geboortegewicht, dan is dat volgt hij ‘zijn eigen lijn’. Het maakt niet uit of dit onder, op of boven het gemiddelde is.

Als je baby niet de lijn volgt die je zou verwachten, dan is het belangrijk om na te gaan of hij voldoende vaak en efficiënt aan de borst drinkt.

Wat is normaal?

Door te voeden op verzoek krijgt je baby precies de hoeveelheid melk die hij nodig heeft. Gemiddeld drinken baby’s zeker acht tot twaalf keer per etmaal. Nachtvoedingen zijn goed voor je baby én voor je melkproductie. Als jij en je baby dikwijls dicht bij elkaar zijn, zul je zijn signalen steeds beter leren kennen. Voeden op verzoek zorgt voor evenwicht in vraag en aanbod en vormt dan ook de basis van een succesvolle borstvoedingsperiode.

Bronnen:
Borstvoeding, compleet handboek voor ouders
Borstvoeding, handleiding voor de zorgverlener
Borstvoedingswaaier
WHO curve

februari 2015