Borstvoeding: geld en milieu

Veel mensen weten wel dat het geven van borstvoeding gezond is voor moeder en kind. Dat het geven van borstvoeding ook samenhangt met je portemonnee en het milieu, wist je misschien nog niet. We leggen uit hoe dit werkt.

Het financiële plaatje

Wat kost het geven van borstvoeding? Het simpele antwoord is: wat extra calorieën per dag, namelijk 200 tot 500 kcal. Met een dubbele boterham met kaas kom je al een heel eind. Dat komt neer op ongeveer vijftien euro per maand.
Geef je je baby kunstvoeding, dan zijn de kosten rond de dertig euro per maand voor een huismerk. Bij speciale kunstvoeding (hypoallergeen) of A-merken kunnen de kosten oplopen tot zestig euro per maand. Gebruik je voor het klaarmaken van de kunstvoeding flessenwater, dan zijn de kosten nog wat hoger. Dan komt er nog eens twaalf euro per maand bij.

Hulpmiddelen kosten ook geld

Borstvoedende moeders kopen vaak voedingsbeha’s, zoogkompressen en voedingskleding. De prijzen daarvan verschillen. Je kunt kiezen tussen wegwerpkompressen of wasbare kompressen. Er zijn ook moeders die zelf zoogkompressen maken of oude beha’s ombouwen tot kolfbeha’s. Dat kost dan weer wat minder (en is leuk om te doen). Als je stopt met het geven van borstvoeding, dan kun je de kleding en beha’s nog blijven gebruiken of bewaren voor een volgend borstvoedingsavontuur.

Flessen en spenen

Voor het geven van een fles heb je natuurlijk flessen en spenen nodig. Als je baby ouder wordt, drinkt deze wat grotere hoeveelheden en gebruik je een ander type speen of fles. Een flessenwarmer is ook handig. Geef je je baby kunstvoeding, dan heb je deze spullen vanaf het begin af aan nodig en gebruik je dit totdat je baby geen kunstvoeding meer drinkt.

Een groot deel van de borstvoedende moeders gaat na een aantal maanden weer aan het werk. Een deel daarvan blijft borstvoeding geven en gaat moedermelk afkolven. Ook zij zullen dan gebruik maken van flessen, spenen en flessenwarmers. Daarnaast hebben ze een kolfapparaat nodig. De kosten daarvan zijn afhankelijk van het soort kolfapparaat. Een simpele handkolf is er al vanaf 25 euro, maar een dubbelzijdige, elektrische handsfree kolf kan tot 500 euro kosten. De kosten voor flessen en spenen zijn bij borstvoeding ongeveer hetzelfde als wanneer je kunstvoeding geeft. Als je je baby alleen maar aan de borst voedt, bespaar je wel een flinke hoeveelheid geld. Dan heb je geen flessen en spenen nodig.

Indirecte kosten

Wat vaak niet wordt meegenomen in dit soort vergelijkingen, zijn kosten voor de samenleving die te maken hebben met borst- of kunstvoeding. Dus niet wat jij direct moet betalen, maar kosten die je pas ziet als je naar grote groepen kijkt. Denk bijvoorbeeld aan zorgkosten. Borstvoeding zorgt er gemiddeld voor dat baby’s en moeders gezonder zijn. Hierdoor hoeven werkende moeders minder vaak thuis te blijven omdat hun baby ziek is. Ook is de kans kleiner dat jij of je kind op latere leeftijd ziek wordt. Je hoeft minder vaak naar de huisarts en je kind heeft minder medicijnen nodig. Uit een onderzoek dat in 2023 werd gepubliceerd in The Lancet blijkt dat we wereldwijd ongeveer 341 miljard Amerikaanse dollar kunnen besparen als alle moeders borstvoeding geven.

En dan het milieu

Uit diezelfde serie onderzoeken blijkt dat het geven van kunstvoeding ook een grote invloed heeft op het milieu. Dat heeft verschillende oorzaken. Kunstvoeding wordt gemaakt van melk van dieren, vooral koeien. Om 1 kilo melkpoeder te maken, is ongeveer 10 liter koemelk nodig. De koe eet voer en drinkt water, gemiddeld 100 liter per dag. De productie van veevoer, maar ook het transport (soms van ver) heeft invloed op het milieu. Er is land en water voor nodig en het vervoer zorgt voor uitstoot van schadelijke stoffen. De mest van koeien is schadelijk voor het milieu – en hun scheten ook. De melk van het dier wordt verwerkt tot melkpoeder en daarna tot kunstvoeding. Ook daar is energie voor nodig. Het melkpoeder wordt verpakt in blikken en dozen en vervoerd naar de consument. Opnieuw moet het op transport, wat zorgt voor meer uitstoot, zeker als de fabriek ver weg staat.

Fijne verpakking

Moedermelk wordt heel lokaal gemaakt. In jouw lijf, voor jouw baby. Behalve de extra calorieën die je eet, komt er niets extra’s bij kijken. Sterker nog, de verpakking gaat een leven lang mee en is voor de baby een fijne plek om te zijn.

Onderzoek van de Wereldgezondheidsorganisatie uit 2022 laat zien dat kunstvoedingsbedrijven 55 miljard dollar per jaar uitgeven aan reclame voor hun producten. Gemiddeld wordt er 90 keer per dag een bericht op sociale media geplaatst. Die berichten bereiken driemaal zoveel mensen als de berichten met borstvoedingsinformatie. Je staat er misschien niet bij stil, maar deze reclame heeft invloed op het milieu, ook als het alleen digitaal is.

Erkenning van moeders

Borstvoeding geven kost jou als moeder tijd en moeite. Daarom zeggen onderzoekers dat dit meer waardering verdient. Borstvoeding helpt mee aan een gezonde en duurzame wereld. Overheden zijn hier niet zo mee bezig. Als ze dat wel zouden zijn, zou de maatschappij meer tijd en geld besteden aan hulp voor ouders die borstvoeding willen geven. Uiteindelijk is daar voor de hele samenleving wat aan te verdienen.

Het geven van borstvoeding is belangrijk voor de gezondheid van moeder en kind. Het draagt bij aan een schoner milieu. Daarbij verlaagt het de kosten voor de moeder en de samenleving. Of je borstvoeding gaat of blijft geven is uiteraard aan jou. Als je tegen uitdagingen aanloopt, neem gerust contact op met een van onze vrijwilligers. Wij helpen je graag om jouw borstvoedingsavontuur te laten slagen.

Bronnen

• Buijssen, M. et al (2015). Health effects of breastfeeding: an update: systematic literature review. RIVM. https://www.rivm.nl/publicaties/health-effects-of-breastfeeding-update-systematic-literature-review
• Karlsson, J.O. et al (2019). The carbon footprint of breastmilk substitutes in comparison with breastfeeding. Science Direct. Journal of Cleaner Production (Vol. 222, pp. 436-445). https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0959652619307322
• https://www.thelancet.com/series/Breastfeeding-2023
• Van Goor, M. (2015). Kleine voetjes, grote voetafdruk. Down To Earth Magazine. https://downtoearthmagazine.nl/kleine-voetjes-grote-voetafdruk/
• VZinfo Borstvoeding, https://www.vzinfo.nl/borstvoeding
• WHO. 2022. Scope and Impact of Digital Marketing Strategies For Promoting Breastmilk Substitutes. World Health Organisation, Geneva. https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/353604/9789240046085-eng.pdf?sequence=2